Kwestie związane z umowami przedwstępnymi reguluje tytuł III, dotyczący ogólnych przepisów o zobowiązaniach umownych, Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks Cywilny. Na podstawie art. 389. Kodeksu stwierdzić można, iż umowa przedwstępna to zobowiązanie jednej lub obu strony umowy do zawarcia umowy przyrzeczonej (którą może być np. umowa sprzedaży czy umowa o dzieło). Umowa przedwstępna również jest więc umową zobowiązującą i stanowi etap w zawarciu zamierzonej przez strony umowy 389. § 1. Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy umowa sprzedaży – podstawowe informacjeW przedwstępnej umowie powinien znaleźć się termin zawarcia umowy przyrzeczonej (przykładowej umowy kupna-sprzedaży). Jeżeli jednak nie został on oznaczony, umowa powinna zostać zawarta w terminie wyznaczonym przez tę stronę, która jest uprawniona do żądania zawarcia przyrzeczonej umowy. Kiedy obie strony są do tego upoważnione i obie też wyznaczyły terminy, wiążący powinien być ten oznaczony wcześniejszym oświadczeniem. Jeśli natomiast w ciągu roku strony nie wyznaczą stosownego terminu zawarcia przyrzeczonej umowy, żądanie jej zawarcia staje się jest to, że zgodnie z art. 390. Kodeksu: „Jeżeli strona zobowiązana do zawarcia umowy przyrzeczonej uchyla się od jej zawarcia, druga strona może żądać naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy przyrzeczonej. Strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres odszkodowania”. Stanowi to faktyczne zabezpieczenie interesów stron i potwierdza, iż ostatecznym celem umowy przedwstępnej jest zawarcie umowy w pełni wiążącej co do określonych skutków prawnych. Przez to też przedwstępna umowa pełni funkcję ma też możliwości odstąpienia od podpisania umowy przyrzeczonej, jeśli umowa przedwstępna „czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do formy”. Uprawniona strona może w takiej sytuacji dochodzić zawarcia umowy definitywnej. Należy jednak pamiętać, że roszczenia z przedwstępnej umowy przedawniają się wraz z upływem roku. Jest on jednak liczony od momentu, w którym zawarta miała zostać umowa przyrzeczona lub od dnia, w którym sąd oddalił żądanie zawarcia definitywnej umowy, a orzeczenie nabrało mocy jest też kwestia zadatku, który zwykle pojawia się przy przedwstępnej umowie sprzedaży: strona kupująca, na poczet umowy kupna-sprzedaży, wpłaca pewną część sumy należnej za mieszkanie czy samochód, będący przedmiotem transakcji. Jeśli do zawarcia umowy przyrzeczonej jednak nie dochodzi, druga strona może od niej odstąpić, zachowując zadatek. Kiedy sama go dała, może zażądać zwrotu dwukrotnie wyższej sumy. Wyjątkiem jest sytuacja, w której umowa zostaje rozwiązana lub nie dochodzi do skutku ze względu na okoliczności, których nie sposób było przewidzieć czy ponieść za nie odpowiedzialność (chyba że odpowiedzialność dotyczy obu stron).Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomościJeśli umowa przedwstępna dotyczy sprzedaży nieruchomości, zazwyczaj przyczyną jej zawarcia jest konieczność pozyskania przez kupującego środków na pokrycie całkowitych kosztów zakupu. Innymi powodami zawarcia takiej umowy może być np.: czas wyprowadzki dotychczasowych lokatorów, potrzeba uregulowania prawnego stanu obiektu, pozyskania niezbędnych zezwoleń dotyczących zabudowy czy modyfikacji w odniesieniu do planu zagospodarowania przedwstępna dotycząca kupna i sprzedaży nieruchomości musi dokładnie wskazywać, jaka nieruchomość jest przedmiotem transakcji oraz jaka cena została umowach tego rodzaju również stosuje się zadatki i zaliczki. Warto jednak pamiętać, iż to zadatek stanowi lepsze zabezpieczenie dla przeprowadzenia transakcji. W przypadku niewykonania umowy zaliczka podlega jedynie zwrotowi. Forma wpłaty zadatku powinna znaleźć się w umowie przedwstępnej. Zadatek, podobnie jak zaliczka, również odliczany jest od całości kwoty mieszkania, które podlega pamiętać, iż umowa przedwstępna może zostać podpisana jako zwykła umowa cywilnoprawna, niestanowiąca aktu notarialnego lub w formie notarialnej. Umowa cywilnoprawna, jeśli nie została dotrzymana, pozwala żądać zwrotu zadatku, w przypadku umowy notarialnej łatwiej jest dochodzić swoich praw sądownie, żądając zawarcia umowy przyrzeczonej. Akt notarialny stanowi też lepszą ochronę, jeśli miałoby dojść do zbankrutowania dewelopera. Ponadto, ubiegając się o kredyt hipoteczny, bank może wymagać posiadania umowy przedwstępnej sporządzonej przedwstępna kupna domu, tak jak i mieszkania czy gruntu, może być ujawniona w księdze wieczystej nieruchomości. Jest ona wówczas skuteczna wobec każdego właściciela, nawet gdy umowa nie zobowiązuje go bezpośrednio do darmowy wzór umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości!Pobierz wzór umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości w formacie DOC (Word). Pobierz wzór umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości w formacie PDF, gotowy do przedwstępna – omówienie wzoruJak wspomniano, w umowie przedwstępnej niezbędnie zawarte muszą być postanowienia planowanej umowy przyrzeczonej – tzw. essentialia negotii. Są one zależne od rodzaju umowy, ich cechą jest jednak to, że kwalifikują daną czynność prawną do określonego typu – np. strony obligują się do zawarcia umowy sprzedaży. W treści umowy przedwstępnej będzie musiało znaleźć się w takiej sytuacji jasne wskazanie, iż jedna ze stron zobowiązuje się do przeniesienia własności i posiadania, a druga z nich – do zapłaty określonej umowie powinny znaleźć się również inne elementy. Oprócz przedmiotu i ceny sprzedaży, to także: data i miejsce zawarcia umowy, strony umowy, termin zawarcia umowy przyrzeczonej, zadatek lub zaliczka, podpisy stron.
Z umowy wyłącznego pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości wynika, że została ona zawarta na czas określony 12 miesięcy. W par. 7 ust. 2 umowy przewidziano, że każda ze Stron jest uprawniona do wypowiedzenia umowy w trybie natychmiastowym w przypadku rażącego naruszenia postanowień umowy przez drugą Stronę. Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości z roku na rok zyskuje na popularności. Taki stan rzeczy wynika przede wszystkim z ogromnego zapotrzebowania na nowe lokale mieszkalne. Kupno mieszkania to bardzo żmudny proces. Niejednokrotnie kupujący mieszkanie musi ubiegać się o kredyt w banku. Zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości daje nam przede wszystkim czas na dokonanie wszelkich formalności z bankiem. Gwarantuje też, że sprzedający nagle nie podniesie ceny nieruchomości. 1. Czym jest umowa przedwstępna? 2. „Termin rzecz święta” 3. Zadatek - czyli postanowienie warte przemyślenia 4. Forma umowy przedwstępnej 5. Uwaga na przedawnienie Czym jest umowa przedwstępna?Zgodnie z art. 389 kc przez umowę przedwstępną jedna lub obie strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości oznaczonej umowy (tj. umowy przyrzeczonej). Z wyżej przywołanego przepisu wynika ponadto, że umowa ta powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej (tzw. essentialia negotii). Nieokreślenie w umowie powyższego rodzaju postanowień skutkuje jej nieważnością[1]. Przez postanowienia przedmiotowo istotne rozumie się zamieszczenie przez strony minimum treści, jakie jest niezbędne dla zaistnienia danego rodzaju umowy. W umowie przedwstępnej sprzedaży nieruchomości za istotne postanowienia umowne należy uznać :określenie przedmiotu umowy (tzn. dokładne oznaczenie o jaką nieruchomość chodzi) icenę.„Termin rzecz święta”Ważnym elementem umowy przedwstępnej (także umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości), lecz nie uznanym przez ustawodawcę za istotne postanowienie, jest termin. Strony mogą w umowie przedwstępnej wskazać konkretny termin, w którym zawrą umowę przyrzeczoną. Takie rozwiązanie jest wskazane, ponieważ zapobiega ono wystąpieniu ewentualnych sporów co do wyznaczenia odpowiedniego terminu do zawarcia umowy przyrzeczonej. Już samo określenie czym jest „odpowiedni termin” budzi spore kontrowersje. Należy przy tym pamiętać, że wyznaczenie terminu nieodpowiedniego spowoduje, iż złożone oświadczenie woli nie wywrze zamierzonego skutku prawnego.[2] Ponadto strony mają możliwość, wskazać w umowie która z nich jest uprawniona do wyznaczenia terminu. W przypadku gdy umowa przewiduje, że obie strony mają prawo do wyznaczenia terminu, a każda z nich wyznaczy inny termin, terminem właściwym będzie ten który dana strona wskazała wcześniej. Jeśli zaś w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej, żadna ze stron nie wyznaczy terminu zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia ( § 2 - czyli postanowienie warte przemyśleniaAby zabezpieczyć swoje interesy oraz zdyscyplinować drugą stronę do zawarcia umowy przyrzeczonej warto zastrzec w umowie zadatek. Zadatek przy sprzedaży nieruchomości wynosi zwyczajowo około 10% ceny.[3] Zgodnie z art. 394 w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować. Natomiast jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. W przypadku wykonania umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości (zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży), zadatek zostaje zaliczony na poczet ceny nieruchomości. Z kolei zgodnie z § 3, art. 394 w przypadku rozwiązania umowy przez strony zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności. Należy stwierdzić więc, że zadatek stanowi swego rodzaju odszkodowanie, na wypadek niewykonania zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej przez jedną ze umowy przedwstępnej W omawianej materii (umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości) istotnym elementem jest forma w jakiej zawarta została umowa. Ustawodawca w art. 390 wskazał skutki jakie mogą wyniknąć w wypadku niewywiązania się z umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości przez jedną ze skutkiem jakim możemy wyróżnić jest tzw. skutek słabszy. Jego istotą jest roszczenie o naprawienie szkody, strony która liczyła na wykonanie umowy przedwstępnej w przypadku gdy druga strona uchyla się od jej zawarcia. Możliwość skorzystania wyłącznie ze skutku słabszego będzie miała strona, która zawarła ważną umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości, (zawierającą essentialia negotii), ale nie zachowała wymagań co do zawarcie umowy w formie aktu notarialnego, pozwala skorzystać stronie z tzw. skutku mocniejszego. Zgodnie z art. 390 § 2 gdy umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do formy, strona uprawniona może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej. Powyższe nie oznacza oczywiście, że umowa przedwstępna zawarta w zwykłej formie pisemnej jest nieważna. Jednakże zastosowanie formy aktu notarialnego stwarza pewnego rodzaju komfort wyboru. Możliwe jest skorzystanie ze skutku słabszego poprzestając tylko na odszkodowaniu lub też zdecydowanie się na dochodzenie zawarcia umowy przyrzeczonej (skutek mocniejszy).Uwaga na przedawnienieRoszczenia z umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości przedawniają się z upływem roku od dnia w którym umowa przyrzeczona miała zostać zawarta (art. 390 § 3 in principio). Roczny termin obejmuje zarówno roszczenie odszkodowawcze jak i roszczenie o zawarcie umowy również pamiętać, że wniesienie pozwu o wykonanie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości nie przerywa biegu przedawnienia co do roszczenia odszkodowawczego[4]. Jednakże w przypadku gdy sąd oddali powództwo o zawarcie umowy przyrzeczonej, roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem roku od dnia w którym orzeczenie stało się prawomocne. Takie rozwiązanie gwarantuje wierzycielowi możliwość dalszego dochodzenia roszczeń, pomimo oddalenia powództwa o zawarcie umowy przyrzeczonej.[1]wyr. SA w Katowicach z r., I ACa 914/99[2]Art. 389 KC, Komentarz red. Osajda 2018, wyd. 20/A. Zbiegień-Turzańska[3] tak, prof. nadzw. dr hab. Ryszard Strzelczyk, Prawo Nieruchomości wyd. 6[4] wyr. SN z r., II CSK 459/09Witam. Proszę o pomoc. Chcieliśmy z mężem kupić mieszkanie na kredyt. Znaleźliśmy małe mieszkanko i podpisaliśmy w styczniu umowę przedwstępną kupna-sprzedaży nieruchomości. Umowa była zawarta do 28 lutego. Z kupującą był problem bo nie za bardzo chciała dostarczyć dokumenty. Rzeczoznawca banku wycenił mniej o 5 tyś niż chciała kupująca. Po tygodniu namysłu kupująca zgodziła się na kwotę mniejszą i została zawarta druga umowa przedwstępna kupna-sprzedaży nieruchomości. Zaznaczę że pierwsza nie została rozwiązana. Gdy poprosiliśmy o odpis kw i zaświadczenie ze spółdzielni o nie zaleganiu z opłatami za mieszkanie pojawił się problem. Okazało się że sprzedająca ma dług w wysokości ok. 11 tyś złotych. Po namyśle i rozmowie z bankiem zgodziliśmy się ze sprzedającą że bank spłaci zadłużenie a resztę wypłaci sprzedającej stronie na konto. Zamówiliśmy notariusza ale w przeddzień podpisania aktu notarialnego dowiedzieliśmy się z mężem że ci państwo gdy parę lat wcześniej zamieniali się na mieszkanie to nie chcieli się wymeldować. Pan który się z nimi zamieniał musiał dochodzić swych praw w sądzie. Boimy się z mężem że my też taki problem będziemy mieć. Powiedzieliśmy sprzedającej że chcemy aby wszyscy lokatorzy się wymeldowali do notariusza ale oni nie chcą. Mówią, że wymeldują się po notariuszu. Zaznaczę że w mieszkaniu jest zameldowana pani która sprzedaje, jej konkubent oraz syn. My się na to nie zgadzamy. Przy umowie został dany zadatek. Mam pytanie jak rozwiązać umowę i czy jest możliwość odzyskaniu zadatku? Oni nie chcą na piśmie podpisać rozwiązania kawałek treści umowy: 9. Sprzedająca oświadcza, że do chwili podpisania niniejszej umowy nie zostały zawarte żadne inne umowy mające za przedmiot zobowiązanie do zbycia opisanej nieruchomości, jej zbycie lub obciążenie, oraz że nieruchomość nie jest obciążona prawami osób trzecich. 10. Kupujący oświadcza, że przedmiotową nieruchomość obejrzał osobiście i że jest mu znany jej stan techniczno-użytkowy, który akceptuje. 11. Zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron, druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. 12. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.17 zł. Umowa przedwstępna sprzedaży mieszkania przez pełnomocnika to umowa zawierana między właścicielem mieszkania (sprzedającym nieruchomość) a potencjalnym nabywcą mieszkania (kupującym), w której sprzedający udziela swojemu pełnomocnikowi upoważnienia do dokonania sprzedaży mieszkania w swoim imieniu i na swoje konto.